بیماری التهابی روده چیست؟

به گروهی از بیماری‌ها گفته می‌شود که به علت وجود التهاب در روده بزرگ و روده کوچیک ایجاد می شودو در برخی موارد التهاب در روده ها همراهی با درگیری  سایر قسمت‌های دستگاه گوارش مثل دهان، مری، معده دارد.

دو نوع عمده بیماری التهابی وجود دارد:

  • بیماری کولیت زخمی
  • بیماری کرون

تفاوت این دو در مکان التهاب و عمق التهاب می‌باشد.

علائم کولیت زخمی(کولیت اولسراتیو) چیست؟

کولیت زخمی محدود به روده بزرگ و راست روده می‌باشد و در این نوع، التهاب به صورت یکسره و سطحی از ناحیه انتهای روده بزرگ یعنی اطراف مقعد شروع و به سمت بالا گسترش می‌یابد شدت درگیری و وسعت آن در افراد مختلف متفاوت است.

بیشترین علائم آن درد شکم و اسهال خونی می‌باشد.

علائم بیماری کرون چیست؟

بیماری کرون علاوه بر روده بزرگ در اکثر موارد روده باریک نیز درگیر می‌باشد و درگیری با عمق نفوذ بیشتری می‌باشد و لایه‌های عمقی روده درگیر می‌شود.

علائم بیماری به صورت اسهال آبکی با یا بدون همراهی با خون و درد شکم و در برخی از موارد علائم انسداد روده می‌باشد.

بیماری کرون علاوه بر روده باریک و روده بزرگ، ندرتا بقیه قسمت‌های گوارش مثل دهان، مری، پانکراس و کبد را نیز درگیر می‌کند.

بیماری التهابی روده چگونه تشخیص داده می‌شود؟

قدم اول در شک به بیماری التهابی روده انجام کولونوسکوپی می‌باشد در کولونوسکوپی در صورت وجود یافته غیرعادی نمونه برداری جهت تایید تشخیص گرفته می‌شود.

در برخی از موارد  کولونوسکوپی نرمال می‌باشد ولی شواهد آزمایشگاهی به نفع بیماری التهابی روده می‌باشد مانند وجود شواهد التهاب در آزمایش مدفوع و در آزمایش خون ،که در این شرایط توصیه به انجام تصویر برداری می‌شود.

بهترین درمان برای بیماری التهابی روده چیست؟

درمان باید توسط پزشک فوق تخصص گوارش بعد از تایید بیماری التهابی روده شروع شود که نوع درمان با توجه به شرایط بیمار و نوع و شدت کولیت متفاوت است.

از داروهای ضعیف مثل مزالازین به صورت خوراکی، شیاف وانما تاسینورا، متوتروکسات و رمیکت (Remicade)، آزارام، روفانیب و ودولیزوماب  در کنترل این بیماری استفاده می‌شود.

در بیماری التهابی روده برای چه مدت باید دارو مصرف شود؟

در بیشتر موارد نیاز به مصرف دارو به صورت طولانی مدت وجود دارد و بعد از بهبود علائم به هیچ عنوان نباید داروها قطع شود.

آیا بیماری التهابی روده قابل انتقال به فرزندان می‌باشد؟

اگرچه احتمال ابتلا به بیماری التهابی روده در فرزندان پدر و مادر مبتلا به این بیماری نسبت به بقیه افراد جامعه بیشتر است، اما بروز بیماری در فرزندان حتمی نیست در صورتی که یکی از والدین به بیماری کرون با کولیت زخمی مبتلا باشد احتمال بروز بیماری در فرزندان ایشان 5 تا 10 درصد می‌باشد و این احتمال در بیماری کرون نسبت کولیت زخمی بیشتر می‌باشد.

بهترین رژیم غذایی در بیماری التهابی رود چیست؟

رژیم غذایی به خصوص برای این بیماری وجود ندارد توصیه می‌شود از غذاهایی که باعث دل پیچه و نفخ و اسهال می‌شوند محدود کنید که معمولا شامل موارد زیر می‌باشد:

فیبر نامحلول که در پوست میوه و سبزیجان خام وجود دارد، لاکتوز (قند موجود در لبنیات)، مواد غذایی با چربی بالا مثل کره/خامه/غذاهای سرخ شده، غذاهای فست فودی، نوشیدنی‌های الکلی و دارای کافئین، غذاهای دارای ادویه زیاد

مواد غذایی توصیه شده:

  • سعی کنید در طول روز 8 تا 10 لیوان آب مصرف کنید
  • میوه‌های کم فیبر از جمله موز، طالبی، خربزه
  • منابع پروتئینی در وعده‌های غذایی شامل گوشت سفید (مرغ، ماهی)، سویا، تخم مرغ، لبنیات بدون لاکتوز (شیر سویا، شیر بادام)

انجمن اروپایی بیماری IBD

www.efcca.org